La "Sepoltura"
Un bòt se polia admirar dins la gleisa de Valgea un bel crocefìs en bòsc de la seconda meitat del Sèt Cents.
Lhi confraires l’avion fach esculturar da un brave artisan per exponer-lo tuchi lhi venre sants a la veneracion di fidèls: la figura del Criste embè lhi braç que polien botjar venia destachaa da la crotz per èsser butaa dins lo suari.
La foncion, ben sugestiva, era seguia da baron de bovesans que pregavon sus la plaça de la gleisa, atendent d’anar veire lo sant sepolcre. Quarque an aprés, veient lo succés de la procession del Jòus Sant de la confrairia de Santa Crotz, lhi confraires decidon de pròlonjar la foncion fòra de la gleisa.
Un document d’arquivi dis que, a la fins del Sèt Cents, lo “còrp de Criste” enroat ental suari e plaçat sus una barela, venia portat per las vias del país per la “solita procession del venre sant”.
Aprés lhi premiers ans capisson que per competer embè la Confrairia de Santa Crotz aurion degut espender ben de pi, e pr’aquò despuèi lo 1791 decidon d’organizar la rpocession “ma que chasque tres ans per far-la pi decorosa”.
Mas l’interrucion dura de pi, perqué ental 1794 arribon lhi francés que, dins lor occupacion d’esquasi 20 ans, proibisson o limiton las processions religiosas.
Passaa la bufera de la revolucion, la costuma ven arpilhaa embè gaire de sòuds. Venta atendre qu’arribe a Bueves lo prevòst don Calandri perqué la procession sie arnovaa.
Ele de fach pensava qu’aquestas manifestacions eron l’expression pi sincera d’una religiositat popolara que ventava gardar, decò per dimostrar que lhi cristians volion pas subir la propaganda anticlericala que s’espandia dins nòstre país. Pr’aquò, aprés lo 1864, la barela portaa a espatlas lassa pòst a un grand quer da mòrt, esculturat e embè lo baldaquin, entè venia potjaa “lo mòrt a imagina del Redentor” a grandessa naturala.
Tot lo cler e las Companhia religiosas, decò la Confrairia de Santa Crotz qu’era sempre estaa talhaa fòra, venon invitats a participar a la procession embè sa divisa, lhi gonfalons e tot l’aparat qu’adobravon per las grandas occasions.
